Pasi të keni ngrënë një vakt të shijshëm, mund të kuptoni se beli i pantallonave tuaja duket më i ngushtë se më parë. Por pse ndodh kështu? Sa mund të zgjerohet stomaku pas një vakti të madh për të ‘akomoduar’ gjithë atë ushqim?
Një stomak bosh i të rriturve fillon si një qese e palosur rreth madhësisë së një kanaçeje me gaz – 0,5 litër – dhe gjatë një vakti mund të rritet në madhësinë e një shisheje plastike 2 litra sode, Dr. Arthur Beyder, një profesor i asociuar i mjekësisë dhe fiziologjisë në klinikën Mayo, tha për Live Science. “Do të katërfishohet ose më shumë në madhësi”, tha ai. Për shumicën e të rriturve, kjo do të thotë se stomaku mund të mbajë midis 1 dhe 2 litra ushqim dhe lëng, në varësi të moshës dhe madhësisë së trupit të tyre. Në raste ekstreme, stomaku mund të zgjerohet për të mbajtur 4 litra, tha Beyder.
Një studim i vitit 2018 i botuar në revistën Gastroenterology regjistroi një burrë në konkurset e ngrënies me shumicë, i cili erdhi në dhomën e urgjencës pasi hëngri aq shumë ushqim sa stomaku i tij u zgjerua, duke e ngjeshur pankreasin dhe duke i shtyrë mënjanë zorrët. Pas pesë ditësh në spital, burri ishte në gjendje të çlironte gazra dhe të kishte jashtëqitje, që do të thotë se mund të lirohej. Megjithatë, më shpesh, ngrënia e tepërt ndodh gjatë vakteve sociale si ditët e festave, ose kur dikush është i stresuar ose i hutuar ndërsa shikon TV, tha Dr. Benjamin Levy, një gastroenterolog në Universitetin e Chicago Medicine, për Live Science.
Ata janë të preokupuar dhe para se ta kuptojnë, pothuajse krejt papritur… ata janë tepër të mbushur për shkak të kësaj.
Uria e njeriut stimulohet nga hormoni ghrelin, i cili prodhohet kryesisht nga stomaku, por edhe në tru, zorrë të hollë dhe pankreas, sipas klinikës Cleveland. Ky hormon lirohet kur stomaku është bosh, kështu që mund të paralajmërojë trurin se është koha për të ngrënë. Sapo dikush fillon të hajë, ushqimi kalon në ezofag dhe në stomak. Stomaku ka palosje, të quajtura rugae, që lejojnë stomakun të zgjerohet dhe të akomodojë ushqimin dhe lëngjet që vijnë, tha Levy. Me hyrjen e ushqimit, stomaku lëshon acid klorhidrik dhe enzima tretëse. Organi gjithashtu fillon të tundet, në mënyrë që të zbërthejë ushqimin në copa më të vogla në mënyrë që lëndët ushqyese të mund të përthithen më vonë në zorrën e hollë, tha ai.
Stomaku përbëhet nga muskuj të lëmuar, të cilët mund të shtrëngojnë dhe mbajnë kontraktimet për një periudhë të gjatë kohore, edhe pas shtrirjes. Kjo i lejon atij të krijojë vend për gjithnjë e më shumë ushqim. Beyder shpjegon:
Është disi si një llastik. Ti tërhiqe atë dhe do të kthehet përsëri. Ky quhet toni miogjen, i cili kontrollon se sa tension ka stomaku.
Tensioni i stomakut i komunikohet trurit nëpërmjet nervit vagus, i cili shkon nga zorra e trashë në tru, sipas klinikës Cleveland. Kjo është vetëm një rrugë përmes së cilës ngopja e stomakut raportohet në tru, tha Beyder. Ka edhe ndryshime hormonale që i tregojnë trurit tuaj se kur është koha për të ndaluar së ngrëni. Hormoni i urisë grelina zvogëlohet, ndërsa hormonet e tjera sinjalizojnë ngopjen në tru dhe reduktojnë oreksin tuaj. Kur dikush ha tepër, do të thotë se mund t’i ketë injoruar këto sinjale ose të ketë ngrënë aq shpejt sa hormonet nuk kanë pasur kohë të mjaftueshme për t’i treguar trurit të tyre se janë të ngopur, tha Levy. Truku, tha Levy, është të ngadalësosh.
Ulu aty dhe fol për 15 minuta para se t’i kthehesh për disa sekonda të tjera ngrënies.
Por nëse ndiheni shumë të ngopur në tryezën e darkës, ka disa gjëra që mund të bëni për të lehtësuar shqetësimin e të ngrënit të tepërt. Së pari, mos u shtri. Kjo mund të krijojë refluks acidi, tha Levy. Në vend të kësaj, ai rekomandon të bëni një shëtitje. Kjo mund të stimulojë tretjen dhe lëvizshmërinë, ose lëvizjen e ushqimit përmes sistemit të tretjes, sipas UC San Diego Health. Ndërsa stomaku mund të jetë i krijuar për të zgjeruar dhe për të mbajtur një grumbull ushqimi, do të ndiheni më mirë nëse nuk e teproni, tha Levy.
